Przeszłość poznajemy dzięki pozostawionym przez naszych przodków materialnym śladom, takim jak budynki, naczynia, ubrania czy obrazy. Równie ważnym (o ile nie najważniejszym) źródłem informacji o poprzednich pokoleniach jest papier. To na nim zostały zapisane najważniejsze dla ludzkiej cywilizacji słowa – treść świętych ksiąg, pierwsze konstytucje, zapiski naukowców i artystów, którzy zmienili bieg historii.
Od starożytności papier nasiąknął już hektolitrami tuszu. My, ludzie, stworzyliśmy wiele idei, projektów i wynalazków, które warte były zapisania. Jednak nie jest to zamknięty rozdział. Papier towarzyszy nam w codziennym życiu, a każdy dzień może być tym, kiedy to właśnie my zapiszemy coś, co zmieni życie nasze i innych. Póki jednak przyszłość nie jest nam znana, przyjrzyjmy się najważniejszym papierowym świadkom historii.
Historia papieru to nasza historia
Papier to wynalazek, który narodził się w starożytnych Chinach. Zakłada się, że miało to miejsce około roku 105 n. e. Wynalazcą papieru miał być Cai Lun, kancelista na dworze cesarza He Di z dynastii Han, która władała Państwem Środka w latach 206 p.n.e. - 220 n.e. Cai Lun przez długi czas eksperymentował z różnorodnymi materiałami, które spełniałyby jego oczekiwania. Próbował stworzyć papier z kory różnych drzew, jedwabiu, a nawet sieci rybackich. W końcu jednak odnalazł właściwą metodę i materiał. Stworzył papier czerpany, który uzyskał poprzez wykorzystanie szmat lnianych i jedwabnych. Cai Lun został wyniesiony do rangi ministra rolnictwa, a papier zaczął być produkowany na skalę masową, odmieniając historię ludzkości.
Papierowa mapa, która zmieniła świat
W roku 1492 Krzysztof Kolumb płynący statkiem „Santa Maria”, przybił do nieznanego Europejczykom lądu. Przekonany o tym, że zgodnie z założonym planem dotarł do Indii i w praktyce udowodnił, że ziemia jest kulą, wrócił do hiszpańskiej królowej, która przyjęła go z entuzjazmem.
Parę lat później w tym samym kierunku wyruszył Włoch, Amerigo Vespucci. Kierując się na południowy zachód, dotarł do wybrzeża Ameryki Południowej i odkrył, że Kolumb popełnił błąd. Wrócił na Stary Kontynent z przełomową informacją – za Pacyfikiem leży kontynent, o którym do tej pory nic nie wiedzieliśmy. To nowe źródło surowców – nadzieja dla Europy. Warto więc zacząć eksplorować Nowy Świat.
Aby to zrobić, potrzebne były mapy. W 1507 roku niemiecki kartograf Martin Waldseemüller usiadł przy stole i wspierając się opisami Vespucciego, rozpoczął rysowanie mapy nieznanego do tej pory lądu. To właśnie Waldseemüller jako pierwszy użył słowa „Ameryka” dla nazwania nowego kontynentu. Hiszpanie ostro krytykowali pomysł Waldseemüllera, przypominając, że Nowy Świat odkrył hiszpański podróżnik Krzysztof Kolumb, a nie Włoch Vespucci. Pomimo ich protestów i usunięcia nazwy „Ameryka” w drugim wydaniu map niemieckiego kartografa, nazwa Ameryka zdążyła się przyjąć wśród europejskich elit i nikt nie przestał jej używać. Z tego powodu mapy Waldseemüllera nazywane są często „certyfikatem chrztu” lub nawet „aktem urodzenia Ameryki”.
Początki nowożytnej nauki spisane na papierze
Początek XVII wieku okazał się być jednym z bardziej przełomowych dla historii naszej planety. Wpatrując się w niebo nad Fromborkiem w roku 1514, Mikołaj Kopernik rozpoczął spisywanie swoich obserwacji. Rękopis przedstawiający kontrowersyjną dla ówczesnych ludzi teorię heliocentryczną powstawał przez wiele lat. Papier cierpliwie przyjmował kopernikańskie szkice i zapiski.
W końcu autor przełomowego dzieła pod tytułem ”De Revolutionibus” postawił ostatnią kropkę. W 1533 roku poglądy Kopernika zostały zreferowane papieżowi Klemensowi VII. Choć książka pochodzącego z Torunia astronoma szybko została okrzyknięta heretycką oraz "bezsensowną i absurdalną z punktu widzenia filozoficznego", ostatecznie odniosła zwycięstwo, zmieniła oblicze nauki i po dziś dzień kształtuje nasze myślenie o tym, jak wygląda Układ Słoneczny.
Podział władzy na białej kartce
Odkryta przez europejskich podróżników Ameryka zmieniała się gwałtownie przez kolejne stulecia. Był to okres szybkiego rozwoju gospodarczego, zasiedlania, ale także czas wewnętrznych sporów i wojen. Wszelkie niesnaski między stanami postanowiono skończyć raz na zawsze jednym dokumentem, który ustawi relacje władzy w zjednoczonym za jego pomocą państwie.
W 1787 roku powstała Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki, pierwszy tego rodzaju dokument na świecie. Okazał się przełomowy nie tylko dla Amerykanów, ale również dla obywateli innych państw, szczególnie europejskich. Podpisany przez 39. delegatów papier jest uznawany za najważniejszy dla historii Ameryki Północnej. Opisuje on sposób, w jaki sprawowana ma być władza, dzielił kompetencje pomiędzy władzę stanową i federalną, a ponadto przyznawał prawa jednostce, co okazało się pierwszym krokiem ku zniesieniu niewolnictwa.
Papier w służbie ludzkości
Naznaczony wojennym doświadczeniem świat podnosząc się z kolan po II wojnie światowej, stwierdził, że koniecznym jest stworzenie dokumentu, który opisywałby prawa, jakie przysługują każdemu człowiekowi i stał na ich straży. Kiedy zbrodnie nazistowskie wyszły na jaw, uznano, że trzeba zrobić co się da, aby zapobiec powtórzeniu się historii.
Prace nad Powszechną Deklaracją Praw Człowieka rozpoczęły się już w 1945 roku. Międzynarodowy zespół pracował nad tekstem przez kilka lat. W roku 1948 Powszechną Deklarację Praw Człowieka ONZ uchwaliła dokument bez głosów sprzeciwu. Choć akt ten nie jest częścią prawa międzynarodowego, uznawany jest za prawo zwyczajowe i stanowi podstawę do tworzenia prawomocnych aktów prawnych, chroniących prawa jednostki na.
Napisz własną historię!
Historia ludzkości pisze się nadal, a każdy z nas przyczynia się do tego, jak będzie ona wyglądać. Pamiętając o przeszłości, skupiamy się na tym, aby budować jak najlepszą przyszłość dla siebie i swoich dzieci. Chcemy, aby coś po nas pozostało.
Wierząc w siłę słów zapisanych na papierze, papiery POL zapraszają wszystkich chętnych do wzięcia udziału w akcji „Wiadomość do przyszłości”. Poprzez formularz internetowy uczestnicy akcji mogą napisać list w formacie A4, który mogą pozostawić dla przyszłych pokoleń. Wystarczy napisać tekst na stronie producenta i wysłać go do firmy International Paper, a zostanie on wydrukowany i umieszczony w specjalnej kapsule czasu, która następnie zostanie zakopana na terenie fabryki papieru POL w Kwidzynie. Głęboko w ziemi kapsuła poczeka na swojego odkrywcę, który odnajdzie ją za wiele lat, by opowiedzieć naszą historię z roku 2017.
Zastanów się więc co chciałbyś powiedzieć przyszłym pokoleniom. Napisz o swoich marzeniach, osiągnięciach, nadziejach. Zapisz kartkę papieru, pozostaw po sobie ślad i zostań częścią historii!
Regulamin akcji oraz edytor tekstu dostępne są na stronie www.papierypol.pl
